Yen Can Cook -चिकन झंझावाती

बऱ्याच कालावधीनंतर आलेली आपल्या पाककलाकौशल्याचा पुरावा सादर करण्याची संधी न गमाविण्याचा निर्णय मी आज घेतला. म्हणजे तसा झोमॅटोचा पर्याय सदैव उपलब्ध असतो. पण भ्रमणध्वनीसमोरील वेळ कमी करायचा असेल तर घरकामात मदत करावी आणि जर प्रत्यक्ष स्वयंपाक करण्याची संधी आली तर ती सोडू नये असे कोणीतरी महान संत सांगून गेले आहेत. 

आज आपल्यासमोर सादर करत आहोत चिकन झंझावाती. कोणता जिन्नस किती प्रमाणात ह्याचा विचार न करता प्रचंड वेगात केलेली पाककृती म्हणून हिच्या नावात झंझावाती! 

१. सर्वप्रथम Licious वरून मागविलेलं चिकन स्वच्छ धुवून घ्यावं. हे बऱ्यापैकी स्वच्छ असल्यानं जास्त धुवावं लागत नाही. 

२. तीन किंवा चार कांदे घ्यावेत. ते स्वच्छ धुवून अगदी बारीक कापून घ्यावेत. 

३. दोन किंवा तीन लसणाच्या पाकळ्या सोलून घेऊन त्या धुवून ठेवाव्यात. स्वादानुसार आलं घ्यावं. स्वादानुसार म्हणण्यापेक्षा आल्याचा गरमपणा ज्याला जितका झेपतो तितकं आलं घ्यावं. 

४. हे सर्व ओट्यावर जमेल तितकं व्यवस्थित मांडून ब्लॉगपोस्टसाठी फोटो घ्यावा. जे पुरुष स्वयंपाकघरात मदत करतात त्या पुरुषांना सतत सांगितलं जातं की ते स्वयंपाकघर अस्ताव्यस्त करून टाकतात. हा गैरसमज दूर होण्यासाठी शक्य तितका प्रयत्न करावा. 

५. आलं लसूण मिक्सरच्या छोट्या भांड्यात दळून घ्यावं. गरज नसताना मोठं भांडं वापरल्यास ओरडा बसू शकतो. 

६. त्यानंतर चिकनला हळद, मसाला क्रमांक १, मसाला क्रमांक २, आलं लसणाचे वाटण लावावं. त्याचाही फोटो घ्यावा. किचनमध्ये भ्रमणध्वनी घेऊन वावरण्याची सवय नसल्यास हे उद्योग करू नयेत. 

७. आता सर्वप्रथम कांदा तेलावर टाकावा. चिकन बनविण्याच्या पाककृतीतील हा भाग आपल्या संयमाची सर्वात जास्त परीक्षा पाहणारा आहे. कांद्याला किंचितसा तांबूस येईपर्यंत योग्य प्रमाणात भाजल्यास तो चिकनला एक मस्त गोडुस अशी चव देऊ शकतो. त्याला योग्य प्रमाणात भाजण्याची तसदी न घेता घाईघाईनं पुढील कृती सुरु  केल्यास तो चिकनमध्ये चांगला मुरत नाही. 

इथं आपल्याला मुद्दाम सांगू इच्छितो की चिकनला मॅरीनेट करायला ठेवून मगच कांदा तेलावर टाकावा. जितका वेळ मंद आचेवर कांदा भाजला जातो तोवर मसाला, वाटणासोबत चिकनला मुरायला वेळ मिळतो. तज्ञच केवळ हे करू जाणे! 

८. आता इतका वेळ काय करणार असा प्रश्न पडल्यानं आणि टोमॅटोचे भाव उतरल्याने आणि मिक्सरचे छोटे भांडे आधीच वापरल्यानं त्यात दोन तीन टोमॅटो टाकून त्यांचा टोमॅटो puree सदृश्य प्रकार बनविण्याचा प्रयत्न करावा किंवा बनलेल्या प्रकाराला  टोमॅटो puree म्हणावं. पाककृती स्वादिष्ट होवो वा न होवो त्याची ही पोस्ट मात्र थोडीफार भारदस्त होते. 

९. चिकनमध्ये बटाटे टाकावेत की नाहीत आणि टाकल्यास किती प्रमाणात टाकावेत ह्याविषयी अनेक मते आहेत. चिकनच्या रश्श्यात मुरलेलं बटाटे खाण्याचा आनंद वेगळाच ! खरंतर मटणाच्या रश्श्यातील बटाटा म्हणजे सुख पण इथं गोष्ट चिकनची चालली असल्यानं त्याचा उल्लेख करणे क्रमप्राप्त आहे. 

१०. एकदा की कांद्याने तांबूस छटा धारण केली की मग त्यात मसाला वाटणात घोळलेलं चिकन टाकून द्यावं. स्वादानुसार मीठ टाकावं. चिकनला शिजण्यासाठी अतिरिक्त पाणी अंदाजानं भांड्यात टाकावं.   भांड्यावर झाकण ठेवून त्यावर पाणी ओतावं.  आता एकंदरीत चिकनमध्ये तुम्ही किती पाणी टाकलं आहे ह्याचा तुम्हांला अंदाज हवा, नाहीतर भांड्यावरील झाकणावर ओतलेलं हे पाणी गोंधळ घालू शकतं. 

११. साधारणतः चिकन पाऊण ते एक तास शिजत ठेवावं. आता इतका वेळ काय करणार म्हणून ब्लॉगपोस्ट लिहायला घ्यावी. पण हा नसता उद्योग करताना दर दहा बारा मिनिटांनी चिकनला उगाचच ढवळा मारून यावं. नक्की किती मिनिटांनी ढवळा मारावा ह्या प्रश्नाचं उत्तर माझ्याकडं नाही. आज मुक्त स्वातंत्र्य असल्यानं ह्यामुळं ओरडा पडत नाही. 

१२. हे छायाचित्र शिजविलेल्या चिकनचे ! खरंतर हे अधिक चांगलं दिसावं ह्यासाठी ह्यावर कोथिंबीर पेरू शकतो. पण एव्हाना कंटाळा आला आहे. आता ह्याची चव आणि भारताची आजच्या सामन्यातील कामगिरी ठरवतील की दिवसाचा उत्तरार्ध कसा जाणार ते! ह्याची चव फसल्यास नंबर एकचा संशयित असणार ती तथाकथित टोमॅटो puree!

स्वप्नरंजन

"सुदैवी आहेत जे त्यांनी नियोजित निवृत्तीचा क्षण अनुभवला"  ह्या अर्थाचा शेर ह्यांनी मिर्झा गालिब ह्यांनी उर्दूत जर लिहिला असता तर आज मला इथं तो उद्धृत करता आला असता. त्यांनी तसं काही लिहिलं नसावं आणि जरी लिहिलं असलं तरी ते माझ्यासारख्या मर्यादित वाचन करणाऱ्या माणसाच्या वाचनात येण्याची शक्यता तशी कमीच !  

हल्लीच्या काळात काही विशिष्ट वर्षांच्या अनुभवानंतर  व्यावसायिक जीवनात येणारं प्रत्येक वर्ष हे बोनस म्हणूनच समजावं ही सत्य परिस्थिती आहे.  त्यामुळं अगदी सविस्तर जरी नसलं तरी निवृत्तीनंतरचं नियोजन काही अंशी आपल्या मनात तरी तयार असावं ही माझी विचारधारणा.  त्यामुळं निवृत्तीनंतर करावयाच्या काही ठळक गोष्टींची माझ्या मनातील यादी आज कागदावर उतरवत आहे. 

१. जंगल लागवड  -  बऱ्याच काळापासून हे माझ्या मनात घोळत आहे. आता लागवड केलेलं  जंगल अगदी घनदाट होण्यासाठी कित्येक वर्षे जाणार, त्यामुळं मला ह्यासाठी आधीच उशीर झाला आहे, तरीही ह्यासाठी मी नक्कीच प्रयत्न करणार. जमेल इतकी मोठी जमीन विकत घेऊन पारंपरिक डेरेदार वृक्षांच्या बियांची त्यात पेरणी करणार. मध्यावर काही मोजकी तळी असावीत. ह्या जंगलात चालत जाण्यासाठी सुद्धा पायवाट उपलब्ध नसावी. हळूहळू पक्षी येऊन इथं आपलं वास्तव्य करतील. त्यांच्या मधुर रवाने जंगलाचा परिसर प्रसन्न होऊन जाईल. वृक्ष इतके घनदाट होतील की ते सूर्यप्रकाशासाठी स्पर्धा करण्यासाठी उंच उंच वाढत जातील. संध्याकाळी जंगलात चालत गेल्यावर थंड वाऱ्याची झुळूक आपल्याला सुखावून जाईल. मावळत्या सूर्याची किरणे जंगलातील झाडांमधून मार्ग काढत कशीबशी आपल्यापर्यत पोहोचतील.  भास्कराचे ते दर्शन नयनांना आल्हाददायक ठरेल. 

हळूहळू माझ्या भोवतालच्या परिसरात माझ्या सारखेच निसर्गप्रेमी असाच उपक्रम राबवतील आणि एक मोठालं जंगल जिथं प्राणवायूचा अगदी मुबलक पुरवठा होईल, पक्ष्यांचे मधुर आवाज कानावर पडतील उदयास येईल ! कदाचित वाघ - सिंह सुद्धा तिथं वास्तव्यास येतील. 

२. प्रवास -  जगभरातील अफाट, वैविध्यपूर्ण निसर्ग पाहण्यासाठी मी भटकंतीवर निघीन. पुन्हा जंगलांत भटकंती करणं हा माझा प्राधान्यक्रम असेल. त्यासाठी आवश्यक असलेली काटक प्रकृती बनविणे आवश्यक असेल. ती मेहनतीनं कदाचित मी बनवीन सुद्धा पण जंगलात भटकण्यासाठी लागणारी हिंमत आणणं हे मात्र जरा जिकिरीचं काम असेल. त्यासाठी मात्र सुनियोजित असा उपाय काही नसतो. 

प्रवासात वेगवेगळ्या माणसांना भेटून त्यांच्या स्वभाववैशिष्ट्यांचा अभ्यास करणं हे माझ्या यादीत वरच्या क्रमांकावर असेल. काळ पुढे जात असला तरीही जुन्या विचारसरणीची माणसं जगात अस्तित्वात आहेत आणि राहतील ह्या सिद्धांतावर माझा विश्वास आहे. ह्या सिद्धांताला पुष्टी देणाऱ्या माणसांना भेटण्याचा माझा सदैव प्रयत्न राहील. माझा प्रवास, मला भेटलेली ही माणसं, मी भेट दिलेली जंगलं, त्यात भेटलेले पशु, पक्षी ह्यावर खूप खूप लिहीन. 

३. क्रीडा - जगभरात वर्षभर विविध क्रीडास्पर्धा होत असतात. वर्षभरात ह्या सर्व क्रीडास्पर्धा दूरदर्शनसंचावर आणि शक्य असल्यास प्रत्यक्ष मैदानावर जाऊन पाहीन.  प्रत्यक्ष स्टेडियमवर  जाऊन पाहण्याच्या यादीत प्राधान्यक्रमावर खालील क्रीडास्पर्धा असतील 

अ - एडन गार्डन्स, मेलबॉर्न आणि लॉर्ड्स येथील कसोटी सामने 

ब - विश्वचषक फुटबॉल स्पर्धेचा अंतिम सामना 

क - वसई मैदानावर पूर्वी दोन दिवसांचे क्रिकेटचे अंतिम सामने होत असत. त्यातील होळी विरुद्ध पारनाका ह्या संघातील अंतिम सामना 

ड - न्यूझीलंडच्या अप्रतिम निसर्गसौंदर्याची पार्श्वभूमी लाभलेल्या क्रिकेट मैदानावरील एक दिवसीय (दिवस - रात्र) अंतिम सामना. ह्यात रात्री नऊ वाजता वगैरे मावळणाऱ्या सूर्याच्या सोनेरी किरणांत न्हाऊन निघालेलं ते हिरवेगार मैदान !

ई - विम्बल्डन स्पर्धेचा पुरुष गटातील अंतिम सामना. 

फ़ - मुंबई विरुद्ध दिल्ली रणजी अंतिम सामना 

४. अध्यापन - एक मराठी माध्यमाची शाळा सुरु करून त्यात अगदी तीस - चाळीस वर्षांपूर्वीचं वातावरण निर्माण करायचं. मुलांना मराठीतील गाजलेल्या लेखकांच्या साहित्यकृती जसे की स्वामी, पानिपत, श्रीमान योगी वगैरे. साने गुरुजींच्या गोष्टी सुद्धा ह्या मुलांना वाचायला मिळाव्यात. महाराष्ट्राचा इतिहास त्यांना कळायला हवा. गाजलेल्या कवींच्या कवितांचं रसग्रहण करण्याचा अनुभव त्यांना मिळायला हवा. इतकं सारं करताना त्यांना आधुनिक जगात यशस्वी होण्यासाठी आवश्यक सर्व शिक्षणसुद्धा योग्य त्या माध्यमातून दिलं जाईल.  त्यात मी दहावीपर्यंत गणित हा विषय शिकवीन. 

५. वाचन - मराठी आणि इंग्लिश भाषांतील नावाजलेल्या साहित्याचे अगदी सखोल वाचन करणार. (बहुदा हे एकाग्रतेनं करण्यासाठी मी जोपासलेल्या जंगलात वास्तव्य करावं लागणार). हे वाचन केल्यानंतर त्याचे रसग्रहण करणाऱ्या ब्लॉगपोस्ट्स लिहिणार. 

ह्याला आज नक्की झालं काय असं आपल्याला कदाचित वाटलं असणार. मला जवळून ओळखणाऱ्या लोकांना बहुदा ही शंका येणार नाही. कधी नव्हे ती सतत तीन दिवस सुट्टी आल्यानंतर आणि सलग आठ तास कंपनी ई-मेल कडे लक्ष न दिल्यावर मिनी निवृत्तीचे विचार मनात आले ह्यात आश्चर्य नाही. पण खरोखर ह्यातील थोड्याफार गोष्टी जरी करता आल्या तर मी स्वतःला धन्य समजीन !