दुरावा - ९

 
सर्जीच्या मॉस्कोतील प्रशिक्षणाचे तीन महिने पूर्ण झाले होते. प्रशिक्षण वर्गाच्या मुख्य अधिकाऱ्यांनी सर्व प्रशिक्षणार्थींना एका मीटिंगसाठी बोलावलं तेव्हा सर्वांची उत्सुकता ताणली गेली होती. अभ्यासक्रमाच्या मध्यावर एखादी महत्वाची घोषणा सर्वांना अपेक्षित होती. मुख्य अधिकाऱ्यांनी वर्गात प्रवेश केला तेव्हा एकदम शांतता पसरली. त्यांनी आतापर्यंत सर्वांनी केलेल्या उत्तम कामगिरीबद्दल त्यांचे अभिनंदन केलं. "ह्या वर्षीपासून आम्ही एक नवीन योजना सुरु करीत आहोत. ह्या वर्गातील ह्या टप्प्यावरील प्रथम तिघांना आम्ही दुसऱ्या सत्रासाठी तीन महिन्यासाठी जर्मनीला पाठवीत आहोत!" ह्या घोषणेने वर्गात अजूनच उत्सुकता पसरली. "तिसऱ्या क्रमांकावर आहे … , दुसऱ्या क्रमांकावर आहे …. " तिसऱ्या आणि दुसऱ्या क्रमांकावर आपलं नाव नसल्याचं पाहून सर्जी नाराज झाला. पहिल्या क्रमांकावर आपण असल्याची शक्यता जवळजवळ नाहीच असंच त्याला वाटत होतं. "आणि पहिल्या क्रमांकावर आहे सर्जी!" ही घोषणा ऐकताच सर्जीचा आपल्या कानावर विश्वासच बसेना.
आता अचानक तीन महिन्यासाठी जर्मनीला जावं लागणार ह्या गोष्टीने तो एकदम आनंदला होता.
शुक्रवारची रात्र असल्याने सर्जीने आपल्या मित्रांसोबत त्या रात्री मोठी पार्टी केली. पहाटे तीन वाजताच्या सुमारास आपल्या रूमवर परतल्यावर अचानक त्याला इवाची तीव्र आठवण झाली. हा म्हणजे इतका वेळ इवा त्याच्या मनात डोकावत होतीच. पण ह्या क्षणी ती आपल्याजवळ आपलं हे यश आणि त्याचा आनंद अनुभवायला हवी होती. हे त्याला वाटून गेलं. पण आता ती येणं तर शक्य नव्हतं! मग पुढील दीड तास तो इवाला एक मोठं ई मेल लिहित बसला. आपलं करियर कसं आता एकदम भरारी घेईल, बढतीची संधी आता कशी पटापट मिळेल ह्याचं विस्तृत वर्णन त्यात होतं. ई - मेलच्या शेवटी मी जर्मनीवरून परत आल्यावर तुला भेटीन आणि तोवर तुला कसं मिस करीत राहीन ह्याचा ओझरता उल्लेख होता.
आंद्रेई आणि कुटुंबियांसोबतची साप्ताहिक सुट्टी घालवून इवा रविवारी सायंकाळी कझानला परतली. सर्जीला रात्री फोन करूयात असं तिने ठरवलं होतं. त्यात आंद्रेई प्रकरण आणि त्यामुळे आता आपण लवकर सेटल होणं कसं महत्वाचं आहे ह्याचा विस्तृत उल्लेख करायचं तिने ठरवलं होतं. पटकन फ्रेश होऊन तिने ई मेल चेक करावं म्हणून संगणक सुरु केला. सर्जीकडून ई मेल आला आहे हे पाहताच ती बरीच उत्साहित झाली. त्याच उत्साहात तिने ई मेल उघडला. ई मेल मधल्या सर्जीच्या जर्मनीच्या जाण्याची बातमी वाचताच तिच्या पायाखालची जमीनच सरकली. आता हा तीन महिने इथून दूर जाणार; समजा त्याला तिथे कायमची नोकरी मिळाली तर! आणि हो तो इतका मोठा झाला तर आपल्याला विसरणार तर नाही ना!" नाना शंका कुशंकांनी तिच्या मनात गर्दी केली. अचानक ती भानावर आली. "बाकी सर्व राहू दे पण आपल्याला सर्जीचं अभिनंदन करायला हवं!" हा विचार तिच्या मनात आला! क्षणभर थांबून तिने मग सर्जीला फोन लावला. सर्जीने मोठ्या उत्साहात फोन उचलला. "अगं, होती कोठे तू इतका वेळ! तुझ्या भ्रमणध्वनीवर मला संपर्कच करता येत नव्हता!" "अभिनंदन सर्जी! मनःपूर्वक अभिनंदन! तुझी सर्व स्वप्नं आता पूर्ण होणार!!" तिच्या बोलण्यावर सर्जी पूर्ण लक्ष देऊन होता. तिचे शब्द आणि तिच्या स्वरातला भाव ह्यात त्याला बरीच तफावत जाणवली. "सर्व काही ठीक आहे ना इवा?" सर्जीने विचारलं. "हो सर्व काही ठीक आहे! मी आईकडे जाऊन आले!" इवा म्हणाली. पुढे आपल्याला येणारा हुंदका आवरणार नाही हे जाणवून तिने मग बोलणं आवरतं घेतलं. सर्जीलाही थोडं काम होतं. त्याला तयारीतच राहायला सांगण्यात आलं होतं. जर्मनीचा विसा मिळाला की त्याला लगेच निघावं लागणार होतं. "ही आताच गावावरून आली आहे! नंतर सावकाश फोन करू" असा विचार करून त्यानेही मग बोलणं जास्त लांबवलं नाही.
आणि अचानक मग मंगळवारी ह्या तिघांचा विसा आला देखील आणि बुधवारची तिकटं सुद्धा हाती सोपविण्यात आली. इतक्या घाईगडबडीत सर्व काही झालं की कझानला फेरी मारायचा सर्जीचा विचार तसाच राहून गेला.  मंगळवारी संध्याकाळी इतक्या सगळ्या धावपळीत त्याने इवाशी अर्धा तास फोनवरुन बोलणं केलं. सर्जीसाठी हे फक्त तीन महिने होते. इवाला मात्र ह्या तीन महिन्यात सर्जी गाठू शकणाऱ्या भरारीचा अंदाज आला होता. तीन महिन्यांनी आपला सर्जी फार फार पुढे गेलेला असू शकेल ह्याची तिला जाणीव झाली होती. इतका पुढे की त्याच्या वडिलांच्या स्वप्नांना पूर्ण करण्याइतपत! आपल्या सोबतच्या सर्जीबरोबर हा संवाद जणू काही शेवटचाच असेल अशा आतुरतेने ती त्याच्याशी बोलत होती. मुठ कितीही घट्ट केली तरी त्यातली वाळू निसटून जाते तसे हे क्षण आपल्या हातून निसटून चालले आहेत ह्याचीच तिला खंत वाटत होती.
सर्जी बुधवारी गेला देखील आणि जर्मनीला सुखरूप पोहोचल्याचं त्याच ई मेल सुद्धा आलं. इवाला आपलं आयुष्य ढकलायला लागणारच होतं. असेच एक दोन आठवडे गेले. आणि मध्येच तीन चार दिवस आईचा फोनच आला नाही ह्याची जाणीव इवाला झाली. मग काहीशा अपराधीपणाने तिने आईला फोन केला. वडीलच फोनवर आले. "बरं झालं इवा तू फोन केलास! इतके दिवस आमची स्थिती एकदम वाईट झाली होती! आईला अचानक खूप ताप भरला होता. अगदी धावपळ करून इस्पितळात ठेवावं लागलं! मी तुला फोन करणारच होतो पण आंद्रेईच म्हणाला, "ती नोकरीत खूप धावपळीत असते. तिला आणखीन धावपळ नको! मीच सर्व सांभाळून घेईन! आणि खरंच त्याने सर्व सांभाळून घेतलं!" इवाला अगदी धक्का बसला. "आता कशी आहे आई? तिने मोठ्या काळजीने विचारलं. " आता बरी आहे, आंद्रेई तिला आता घरीच घेऊन येत आहे!" हे सांगताना वडिलांचा स्वर खुलला होता. फोन संपल्यावर इवा अगदी सुन्न होऊन बराच वेळ बसून राहिली होती.

(क्रमशः)