शनिवारी नियोजित असलेल्या माझ्या उद्योगांमुळं शुक्रवारी वसईहून कार्यालयीन काम करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. शुक्रवारी सकाळी वसईला जाणं हे क्वचितच घडतं. हा एक निश्चितच आनंददायी अनुभव असतो. वसई स्थानकाबाहेर पडलं की शेअर रिक्षा उभ्या असतात. त्यात तिसऱ्या सीटवर बसणं हा मनात विविध विचार निर्माण करणारा प्रसंग असतो. केवळ स्वतः साठी रिक्षा केली तर होणारं भाडं मनाला पटत नाही. लहानपणी नव्वद पैसे होळी आणि एक रुपया रमेदी असं तिकीट काढल्याच्या आठवणी मनात असल्यानं कदाचित असं होत असावं.
तिथं एक मध्यमवयीन जोडपं तिसऱ्या प्रवाशाच्या प्रतीक्षेत स्थानकाबाहेर पडणाऱ्या प्रत्येक प्रवाशाकडे काहीशा आशेनं पाहत होतं. मध्यमवयीन जोडपं, वयस्क जोडपं ह्या संज्ञा नक्की कधी वापराव्यात ह्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वं उपलब्ध असल्यास सुजाण वाचकांनी मला नक्कीच त्याची जाणीव करून द्यावी. मी एकंदरीत रिक्षाची पाहणी करत त्यात प्रवेश केला. त्यांनीही मला सरकून खरोखरीच जागा करुन दिली. खरोखरीच म्हणण्याचं प्रयोजन असं की काही वेळा लोकं सरकून पुन्हा मूळ जागी येतात किंबहुना त्याहून अधिक क्षेत्र व्यापतात. मग मला उगाचच चीनची आठवण येते.
रिक्षा भरधाव (?) वेगानं वसई गावाकडं निघाली. डाव्या बाजूला वसई महानगरपालिकेच्या बसेस उभ्या होत्या. "Look at those buses, how stupid they look!" ह्या बसेसनी काय गुन्हा केला असावा हे मला समजलं नाही. मी काहीशा रागानं त्या दिशेनं रिक्षाबाहेर पाहिलं. ते त्यांना बहुदा समजलं नसावं. रिक्षात तिसरा माणूस उपस्थित असतांना शक्यतो जोडप्यांनी काही संवाद सुरु करणं हे काहीसं धोकादायक असतं असा माझा समज आहे. परंतु ह्या दोघांमध्ये खूपच सुसंवाद दिसत होता. मी खरंतर माझ्या भ्रमणध्वनीत गुंतलो होतो.
"I have become like a sponge!" रिक्षातील पत्नीचं हे वाक्य अचानक पडताच मी एकदम हडबडलो. परंतु पुढच्याच वाक्यानं मला संदर्भ मिळाला. "I have taken so many things in my stride that I no longer can take anything more. I am saturated" बहुदा मी रिक्षाबाहेर फेकला जाईन इतकं वजनदार वाक्य होतं ते ! "But you can squeeze it and absorb more!" पतीदेव म्हणाले. इतकं धाडशी विधान करणाऱ्या पतिदेवांचे चरण धरावे अशी तीव्र इच्छा मनात निर्माण झाली असली तरी रिक्षाच्या आणि त्यातील प्रवाशांच्या आकारमानाचा विचार करता हे शक्य नव्हतं. "Technically I can do it but I don't want to it!" किती हा सुसंवाद !
त्यानंतर चर्चा दुसऱ्या विषयांच्या दिशेनं गेली. "AC Trains are awesome!" वसईतील रिक्षात awesome हा शब्द ऐकायला मिळेल अशी मी कधी अपेक्षा केली नव्हती. शुक्रवारी work from home घेऊन शनिवार - रविवार वसईत राहावं आणि रविवारी रात्री मुंबईला परतावं अशी योजना साकारली जात होती. मी काहीसा बावरलो. आपली योजना ह्यांना कशी कळली ह्याच मला आश्चर्य वाटलं. मध्येच त्यांच्या चिरंजीवांचा फोन आला. "I will prepare rotis which you can have with Chicken ..." असं काहीसं बोलणं झालं.
एव्हाना पापडी आलं. पापडीचा बाजार नुसता पाहणं हे सुद्धा एक आनंददायी अनुभव असतो. तजेलदार पांढऱ्या कांद्याच्या माळी, गलका, पडवळ, दुधी, वसईच्या हिरव्यागार पालेभाज्या, विविध गृहोपयोगी वस्तू इत्यादींची विक्री करणारे विक्रेते रस्त्याच्या कडेला बसले होते. बाजारात तर ह्याहुनही अधिक प्रमाणात वैविध्यपूर्ण गोष्टी उपलब्ध असणार. मला ताज्या हिरव्यागार भाज्या अशा एकत्र पाहायला खूप आवडतं. त्यांच्या दर्शनानं डोळे आपसूक सुखावतात. तिथुन निघालेली समाधानाची लहर थेट मनाला स्पर्श करुन जाते.
"In our childhood we used to come here for shopping. Lots of fresh farm produce is sold here. It is really fresh!" झालं ! जे काही सर्व गलका, पडवळ, दुधी, वसईच्या हिरव्यागार पालेभाज्या ह्यांना मनाच्या समाधानाच्या कप्प्यात साठवलं होतं ते fresh farm produce ने नाहीसं केलं. मन खट्टू झालं.
दोन मिनिटांतच त्यांचं इच्छित स्थळ आलं. "जरा रिक्षा बाजूला घ्या!" अगदी शुद्ध मराठीत पत्नीनं रिक्षावाल्याला विनंती केली. रिक्षावाल्याचं माहिती नाही पण मी मात्र पुरता गार झालो.
एक वसई महानगरपालिकेच्या बसेसना stupid म्हणणं वगळलं तर बाकी त्यांचं बोलणं अगदी व्यवस्थित होतं. त्यांच्यातील सुसंवाद वाखाणण्याजोगा होता. कदाचित पती अमराठी असल्यानं ती इंग्लिश मध्ये बोलत असावी. तरीही तिनं गलका, पडवळ, दुधी, वसईच्या हिरव्यागार पालेभाज्या ह्यांना fresh farm produce संबोधणे मला उगाचच खटकलं. बाकी नवऱ्याचं अजून सोशिक बन हे सांगणं आणि ते शांतपणे ऐकून घेतलं जाणं - Hats off to both of them!!
बाकी चित्रातील दुधी वाडीतला! मोठ्याआईनं काही वर्षांपूर्वी लावलेला. ह्या वेलीचं दृश्य किती विहंगम !
